Trzeci punkt Karty Atlantyckiej, deklaracji podpisanej przez członków koalicji antyhitlerowskiej w 1941 r., brzmiał: „sygnatariusze uznają prawo wszystkich narodów do wyboru formy własnego rządu; pragną przywrócenia niepodległości i niezależnych rządów w tych wszystkich państwach, które zostały pozbawione swej niepodległości”. Jednym z efektów podpisania Karty Atlantyckiej, Deklaracji Narodów Zjednoczonych (1942 r.) oraz utworzenia Organizacji Narodów Zjednoczonych (1945 r.) było rozpoczęcie procesu dekolonizacji. Poszczególne kolonie zaczęły odzyskiwać niepodległość, a o władzę w krajach wybijających się na niepodległość często rywalizowali ludzie wspierani przez ZSRS lub USA. Czerwone partyzantki rozpoczęły swoją działalność w Azji, a w latach 60-tych zaczęły pojawiać się także w Afryce.
Pierwszym wielkim zwycięstwem komunistów nad krajem kolonialnym była klęska Francji w bitwie pod Dien Bien Phu w Indochinach w 1954 r. Partyzanci, pod wodzą Ho Chi Mincha, utworzyli w Północnym Wietnamie swoje państwo, które kilka lat później stało się areną najważniejszego konfliktu od czasów II wojny światowej. Pokonanie Francuzów pokazało innym narodom kolonialnym, że walką można wybić się na niepodległość.
Kubańczycy chętnie wysyłali swoich żolnierzy, oraz broń do krajów Afrykańskich.