Terror Stalina

Śmierć schorowanego Lenina w styczniu 1924 r. stanowiła symboliczny koniec pierwszej fazy rewolucji bolszewickiej, na której cieniem kładła się klęska, jaką Armia Czerwona poniosła pod Warszawą i zdławienie ruchów rewolucyjnych w Europie Zachodniej. Jego następca – Józef Wissarionowicz Dżugaszwili, znany szerzej pod swoim pseudonimem – Stalin, doskonale zdawał sobie sprawę z powodów, jakie zaważyły na klęsce ekspansji idei komunistycznej. Po krótkim okresie utrwalenia swojej absolutnej władzy, w którym aresztował, skazał na banicję lub rozstrzelał praktycznie wszystkich starych bolszewików z otoczenia Lenina, mogących stanowić dla niego zagrożenie, energicznie przystąpił do przeobrażenia Związku Sowieckiego w faktyczną bazę dla przyszłej wszechświatowej rewolucji. Służyła temu niemal pełna militaryzacja wszystkich aspektów funkcjonowania państwa.

Masowym terrorem, który miał kosztować życie nawet 13 milionów ludzi, wprowadzono w Związku Sowieckim rolnictwo kolektywne. Doprowadzono do całkowitej likwidacji niezależnego od państwa rolnictwa i własności prywatnej na wsi. Masowy opór społeczny przeciwko tak radykalnym reformom był brutalnie złamany przez terror oddziałów bezpieczeństwa wewnętrznego (OGPU, następców niesławnej WCzK), a nawet jednostek Armii Czerwonej. Protestujących przeciwko kolektywizacji (przeważnie bogatych chłopów) w państwowej propagandzie ochrzczono mianem szkodników bądź kułaków, kreując na niebezpiecznych wrogów systemu i winnych tragicznej sytuacji gospodarczej. Opornych zabijano bądź zsyłano do obozów niewolniczej pracy, odpowiedników obozów koncentracyjnych w nazistowskich Niemczech – tzw. GUŁagów.